Voor vele gitaristen is de gitaarsnaar een vanzelfsprekend onderdeel van hun instrument. Hoe kan het ook anders? Zonder snaren zouden wij, gitaristen, niet veel te zeggen hebben op muzikaal gebied. Maar niet alle gitaristen weten hun keuze van snaren goed te richten. Eenmaal ze een muziekwinkel binnenstappen worden ze overdonderd door de overdaad aan kleurige pakjes en flashy logo's, en gaan ze zich al snel als een kind in een snoepwinkel voelen. Men grijpt naar het eerste het beste pakje dat enigzins bekend voorkomt en men vertrekt weer. Tijdens de komende maanden wil ik proberen je iets wijzer te maken over de verschillende types snaren die we kennen, en de bijhorende invloed op het speelgedrag en de klank. Deze maand beginnen we bij het begin: de verschillende types...

Je hebt misschien al wel eens verhalen gehoord over hoe men vroeger ‘kattendarmen' gebruikte om gitaarsnaren te maken. Dit gegeven klopt niet helemaal: meestal opteerde men voor schapendarmen. Met de moderne technologie is men echter afgestapt van het massaal slachten van schapen in de naam van de muziek, en is men andere materialen gaan gebruiken. Tegelijk met deze evolutie, werden ook de fabricagetechnieken aangepast. Tegenwoordig bestaat een snaar meestal uit een kern, waar extra draad omheen is gewikkeld. Die kern bestaat dikwijls uit hetzelfde materiaal: staal bij stalen snaren en nylon bij, jawel, nylon snaren.

Het materiaal dat men gebruikt voor de omwikkeling kan sterk variëren. Nikkel, nikkel-legeringen, koper, roestvrij staal en brons zijn de meest voorkomende mogelijkheden, meestal voorzien van een goudgele (koper, brons) of zilverachtig witte kleur. De goudkleurige snaren zijn meestal een privilege van de akoestische gitarist, hoewel er ook enkele merken zijn die goudkleurige elektrische snaren produceren. Let wel op, snaren voor elektrische gitaar en akoestische gitaar zijn volgens verschillende criteria ontworpen. Je zou je gitaar wel eens kunnen beschadigen als je een bronzen set voor akoestische gitaar op je elektrische gitaar  gebruikt. De spanning bij een akoestische set is doorgaans veel groter, en de frèle hals van je elektrische gitaar is daar misschien niet tegen opgewassen. Ook zal niet elk type snaar kunnen ‘werken' op een elektrische gitaar, aangezien er sprake moet zijn van magnetisme om de pickups te kunnen aanspreken. Zo zou bijvoorbeeld een nylon-set op je elektrische gitaar (als dat zelfs al praktisch mogelijk zou zijn) gewoon geen klank voortbrengen! Gitaren met een klankkast daarentegen, geven de vibraties van de snaren weer, waarbij de materiele samenstelling van de snaar een grote rol speelt. Daarom heeft men als akoestisch gitarist keuze uit een ruimer aanbod aan materialen: brons, koper, nikkel-fosfor, enz. ... Zo kan je je eigen toon gaan vormen met je ‘favoriete samenstelling'. De elektrische gitarist moet het meestal stellen met de nikkel-legeringen, en zal de klankverschillen eerder uit z'n pickups en versterker gaan halen. En dan gaan we nu over naar de verschillende types snaren...

Als eerste hebben we de ‘roundwound' snaren. Dit type snaren vinden we op zowel akoestische, elektrische, als op klassieke gitaren. De roundwound snaren worden steeds gebruikt voor de bassnaren, de (in standaard stemming) lage E, A en D. Bij akoestische sets en de zwaardere elektrische sets is de G-snaar ook een ‘roundwound' snaar. De klank van een roundwound snaar is bekend in alle mogelijke genres. Men kan de snaar even vlot vinnig en scherp doen klinken, als dat men ze stilletjes kan laten rondzingen. De bouw van een roundwound snaar is zeer simpel: men gaat rond de kern (van nylon of staal) een ronde draad winden. Dan is ook meteen duidelijk vanwaar de naam ‘round'-wound komt.

Het volgende type, de flatwounds of tapewounds, wordt meestal teruggevonden bij jazz-gitaristen. Het verschil tussen roundwounds en flatwounds ligt hem vooral in het type omhulsel dat men gaat aanbrengen rond de kern. Daar waar men bij roundwounds een ronde draad gebruikt, gaat men bij flatwounds een plat metalen lint gebruiken. Doordat men werkt men een plat lint, zitten er minder groefjes op de snaar, wat ervoor zorgt dat er minder wrijving is met de vingers. Hierdoor komen piepende bijgeluiden, die je krijgt als je over een snaar wrijft, minder voor. Flatwounds zorgen over het algemeen voor een iets zachter geluid. Ook bijzonder aan een setje flatwounds is dat àlle snaren flatwounds zijn, ook de hoge B en E. Bij roundwound sets gaat men voor de hoogste 2 of 3 snaren over naar kale snaren. Kale snaren (‘plain' strings) zijn eigenlijk niet veel meer dan een snaar waarvan de kern niet omwonden is.

En dan zijn er nog de ‘gecoate' snaren. De laatste jaren is er een evolutie aan de gang in de snarenwereld (niet alleen voor gitaar!). Muzikanten waren het beu om hun instrumenten om de zoveel tijd opnieuw te moeten besnaren. Men ging op zoek naar een middel om de levensduur van een snaar op te trekken. Verschillende fabrikanten hebben verscheidene pogingen ondernomen om een snaar langer te laten meegaan. Van alle merken die in de running waren wist Elixir als eerste grote vooruitgang én commerciëel succes te boeken op het gebied van gecoate snaren. Het principe is in wezen zeer simpel: men gaat de snaren bedekken met een zeer dun laagje kunststof (het zogehete ‘nanoweb') om zo te voorkomen dat vuil, zweet en andere stoffen op de snaar kunnen inwerken. Het hele procédé ligt iets complexer dan op het eerste zicht lijkt. We zullen dan ook een toekomstig artikel wijden aan Elixir en zijn snaren.