aanmelden
Yamaha MG12XU
Live Sound & PA 01-10-2014
door:

ANALOG MIXER

 

Reeds ‘van oudsher’ kennen we Yamaha als fabrikant van o.a. mengtafels met een bijzonder hoge prijs-kwaliteitverhouding. Yamaha maakt interessante analoge tafels, en hun digitale mixers spelen een leidersrol in de vakwereld, met als bijzonderheid dat verschillende Yamaha modellen voor vele mensen de instap in de digitale mixerwereld (financieel) mogelijk maakten. Voor ons staat dus niet zomaar een klein mengtafeltje, maar we hebben wel degelijk bezoek van een telg uit een vooraanstaande familie. De kleinste telg van de familie overigens, want naast de MG12XU heeft Yamaha ook nog de grotere MG16XU en MG20XU in het programma. Op het eerste zicht is de MG12XU een toestel met een hoge wil-ik-wel-hebben factor. We gaan vandaag eens uitproberen of de prestaties in evenwicht zijn met die sympathieke aanblik.

 

 


Concept

Onze MG12XU is een mengtafel van het type ‘PA of opname tafeltje’. Geen disco paneeltje dus. Groot is de MG12XU niet, maar dat is net een deel van de charme. Want er staat eigenlijk alles op wat men voor het kleine werk nodig heeft. Het kleine werk, inderdaad, want met 6 microfooningangen kan je natuurlijk geen volledige band versterken of geen uitgebreide opnameset uitbouwen. Alles blijft vrij elementair. Er zijn dus bijvoorbeeld geen (semi)-parametrische toonregelingen aanwezig, maar mede hierdoor wordt de MG12XU vlot toegankelijk voor een grotere doelgroep van gebruikers. Heel de layout is overigens erg overzichtelijk, zodat iedereen die een klein beetje vertrouwd is met dit soort mengtafeltjes ook snel en probleemloos met dit machientje kan werken. Design zegt natuurlijk niets over kwaliteit, maar de mooie vormgeving ‘voelt’ in dit geval ook nog goed aan. Op de kunststoffen zijpaneeltjes na, is de behuizing opgebouwd uit metaal en de kleurrijke knopjes geven ook een stabiele indruk. Ik zie de merknaam ‘Neutrik’ op de XLR/jack chassisdelen staan, en dat boezemt mij altijd vertrouwen in. Yamaha heeft hier blijkbaar gekozen voor een goed kwaliteitsniveau en niet voor de goedkoopste onderdeeltjes. Het mengtafeltje weegt ook iets meer dan je zou verwachten van een dergelijk ukje. De netvoeding is overigens ook in het toestel ingebouwd (geen externe adapter), wat het inbouwen van dit paneeltje in flightcases toch een stuk gemakkelijker maakt. Die voeding is als schakelende voeding opgebouwd, dus volgens een hedendaags concept.
 


Accessoires

Naast een handleiding, is het enige meegeleverde ‘accessoire’ de netkabel. Een doodgewone netkabel overigens. Vermits het toestel geen 19” breedte heeft, kan je het niet zonder meer inbouwen in een flightcase of rack. Yamaha levert daarvoor wel de geschikte adapters, die in feite gewoon bestaan uit een L-profiel van de juiste afmetingen, dat we dan aan de zijkanten moeten bevestigen. Een klassieke oplossing die we bij talrijke concurrenten precies op dezelfde manier aantreffen. Misschien is het spijtig dat deze 19”-beugels er niet standaard bijzitten, zoals bij een aantal van die concurrenten, maar in de praktijk zien we toch dat dergelijke kleine tafeltjes erg vaak gewoon als ‘table top’ model gebruikt worden, en de inbouwbeugels verdwijnen dan ook vaak in een of andere vergeetkast. Bekijk het dan anders: beter dat Yamaha op dergelijke ‘gratis meegeleverde’ accessoires bespaart, dan wanneer er alle toeters en bellen standaard zouden bijzitten, maar met een lagere kwaliteit.
 


Mogelijkheden

Er zitten 4 identieke microfooninputs op de MG12XU. Die zijn uitgevoerd met een gecombineerde XLR/Jack aansluiting en zijn symmetrisch bekabeld. Deze inputs staan aangeduid als ‘mic/line’. De omschakeling tussen microfoonniveau en lijnniveau gebeurt in elk kanaal telkens door een switch, direct onder de inputconnector. Met die switch kunnen we een ‘pad’ (dat is een verzwakker) van 26 dB inschakelen. De rest van het verschil tussen je microfoonsignalen en je lijnsignalen kan je uiteraard nog wegregelen door je gainregelaar per kanaal goed in te stellen. Dat moet je trouwens bij gebruik sowieso steeds doen. Die gain staat, zoals gebruikelijk, bovenaan de kanaalknopjes, direct onder het frontaal aansluitpaneel. Elk van deze vier inputs hebben ook nog een goed werkende laag-af filter met een kantelpunt op 80 Hz, waarmee we laagfrequente storingen (zoals bv. stappen op een houten podium) wat kunnen onderdrukken.
Onder de gain-knopjes vinden we een draairegelaar voor de instelling van een compressor. Een compressor? Jawel, de eerste 4 kanalen hebben elk hun eigen compressor aan boord. Die werkt overigens een beetje ‘speciaal’, in die zin dat er maar 1 regelknopje per kanaal voor voorzien is. Dat de attacktime en de releasetime vast ingestelde waardes zijn (respectievelijk ongeveer 25 ms en 300 ms) is waarschijnlijk bij dergelijke eenvoudige toestellen zoals onze MG12XU geen verrassing. Maar het feit dat de enige aanwezige regelknop tegelijkertijd(!) ingrijpt op de treshold, de outputgain (dus de ‘herstelknop’) en de compressieverhouding, dat is alleszins niet alledaags. De treshold regel je met die knop tussen +22 dBu en -8dBu, de outputgain varieer je met de knop dan tegelijkertijd tussen 0dBu en +7 dBu om het gecomprimeerde geluidsignaal na het wegmoffelen van de pieken weer wat luider te maken, en terwijl je dat regelt, zorgt het verdraaien van het knopje er ook nog eens voor dat de compressieverhouding (rate) verloopt van 1:1 naar 4:1.
De toonregelingen zijn erg klassiek en eenvoudig gehouden. We krijgen van Yamaha een driebandstoonregeling met vaste kantelpunten (100 Hz, 2500 kHz en 10 kHz). De regelknop met het blauwe petje is een aux-send (uitspeelweg), en die kunnen we per kanaal omschakelen (met een drukknopje) tussen pre/post fader. De witte regelknop speelt het signaal uit via de weg ‘aux2’ naar de ingebouwde effectenunit. Een panpot verdeelt op de gebruikelijke manier het signaal van elk kanaal over twee kanalen van de mixer. Mooi oogt ook de duidelijke geel verlichte drukknop per kanaal, waarmee je dat kanaal kan inschakelen of uitschakelen. Je kan dus zoals bij de ‘grote’ mengtafels je kanaal muten zonder dat je de schuifregelaar moet naar beneden halen.
De PFL (prefader listen) knop, die bij elk kanaal opvallend laag naast de faders staat, had ik enigszins wel verwacht. Je kan dus elk kanaal voorafluisteren, bv. om de gain correct in te stellen. Maar de overige twee knoppen tussen de faders, een rode en een witte, verrasten mij toch wel. Je kan hiermee zowaar het signaal routen naar de stereo-uitgang van de tafel of naar subgroep 1-2. Dat is fijn. Men zou zich misschien wel kunnen afvragen of het nuttig is om om op een dergelijk klein mixertje te voorzien in een dubbele subgroep, maar die subgroup is ook wel via een paar jackuitgangen beschikbaar als extra aux-send, en dat kan interessante toepassingen opleveren.
Verder heeft elk kanaal de gebruikelijke peakled om al te ijverige geluidstechnici er op te wijzen dat ze de gaininstelling in de gaten moeten houden. Onmiddellijk naast ingangen 1 tot 4 vinden we nog twee ingangen (5/6 en 7/8) die dus, zoals de nummering verraadt, in stereo zijn uitgevoerd. Je hebt hier de keuze: je kan ofwel via twee ¼” jacks een stereolijnsignaal binnenvoeren, ofwel gebruik je de XLR input (deze keer dus niet gecombineerd met jack) en dan heb je een vijfde en een zesde microfoonkanaal. De uitrusting van de kanalen 5/6 en 7/8 is overigens volledig identiek aan de eerste vier kanalen die beschreven werden, met als enige uitzondering dat de compressor ontbreekt. Zo kwam er op het frontpaneel plaats vrij om een rood drukknopje (met bijhorende led) te monteren, waarmee je dan voor alle microfooninputs samen de fantoomvoeding inschakelt. Die volgt netjes de 48V standaard. Ook staat bij inputs 5/6 en 7/8 op die vrijgekomen plaats de drukknop om de 80 Hz laag-af filter in te schakelen. Dat is misschien een beetje verwarrend voor de toevallige gebruiker van de mixer, omdat die filterknop op een andere plaats staat dan bij de eerste 4 kanalen.
Om zijn typenaam te rechtvaardigen, heeft onze MG12XU nog twee bijkomende stereoinputs nodig, de kanalen 9/10 en 11/12. Hierop sluit je je stereosignaal weer aan via twee 1/4” jacks, maar er staat ook een setje cinch connectoren klaar op het frontpaneel. Input 11/12 kan ook met een druktoets omgeschakeld worden tussen ‘line’ en ‘USB’. Hier heeft de “regering” van Yamaha wel enige besparingen doorgevoerd, want de driebandstoonregeling van de andere kanalen werd vervangen door een simpel tweebandstoonregelingetje (hoog weer met kantelpunt op 10 kHz, laag op 100 Hz). De rest van de knopjes (aux-send, mute, de routing) komt wel overeen met de overige kanalen.
Rechts op het frontpaneel vinden we bovenaan de gebruikelijke display van het ingebouwde effectendoosje. Relatief bescheiden met zijn 24 presets, te kiezen via een draai/druk regelaar, maar je kan die presets wel zelf met een bijhorende draairegelaar nog wat afstellen in de parameters. Rechts beneden vind je naast de master fader en de fader voor subgroup ½ ook nog een aparte fader voor de effects return, dus om de uitgang van het effectenunitje terug binnen te voeren in de stereomixbus en/of in de subgroup (te kiezen via de schakelaartjes). De subgroup kan uiteraard ook met een schakelaar op de stereo- output gelegd worden. De aux-send (aux1 en aux2) hebben zoals gebruikelijk elk hun ‘master’ draaiknop die dus het totale volume regelt van het signaal dat je op de aux-bus of het effectapparaatje gaat leggen, maar merkwaardig en handig is wel, dat aux 1 (die dus per kanaal omschakelbaar is tussen pre/post fader) een aparte somregelaar heeft voor de prefader gestuurde signalen en voor de postfader gestuurde signalen. De beide uiterst rechts gemonteerde draairegelaars regelen het volume van het signaal dat je naar de ‘monitor’ outputjack resp. de hoofdtelefoonjack stuurt. Met een drukknopje kies je of je daarvoor het signaal van de stereo-output of van de groep wil nemen. Deze knop kiest tegelijkertijd ook welk signaal er op de uitsturingsmeters komt te liggen. Beide knoppen zijn eigenaardig genoeg van een groter formaat dan alle andere knopjes op deze mixer.
De groep- en mastersectie is in een mooi blauw veld uitgevoerd. Dat oogt fijn, maar ik vond de leesbaarheid van de tekst in dat blauwe veld wat minder, zeker in moeilijke lichtomstandigheden. De aansluitingen zitten allemaal bovenaan. Alle uitgangen zijn in 1/4” jack formaat uitgevoerd, waarbij wel de stereo-outputs ook nog eens extra een XLR hebben.  Al bij al hebben we dus enerzijds een redelijk klassiek ontwerp, maar anderzijds zijn er toch een pak mogelijkheden.
Mis ik iets? Ja en nee. Ik bedoel: ja, ik mis de semi-parametrische middenband bij de toonregelingen - die zou toch echt wel handig zijn. Maar anderzijds… Nee, want een blik op het prijskaartje verklaart natuurlijk waarom die regeling ontbreekt. Er is op het frontje - bij wijze van spreken - ook geen plaats meer voor nog een extra knop. En bovendien is onze MG12XU het kleinere ukje in de reeks, en zijn grotere broers hebben die semi-parametrische middentoonregeling dan weer wel. Het is dus duidelijk een keuze van Yamaha om het simpel te houden voor dit kleinste modelletje, met een lager prijskaartje als gevolg!
 

Bouw, afwerking & ergonomie

De MG12XU oogt mooi en is netjes afgewerkt. Alles voelt stevig genoeg aan en je krijgt als gebruiker nooit een indruk van fragiliteit, maar wel van degelijkheid. Wat me opviel tijdens de kennismaking, is dat de ordening en de opschriften van de knoppen toch onmiddellijk duidelijk waren. Je staat met andere woorden niet verward te kijken naar een onoverzichtelijke hoop knopjes met pijltjes en ledjes, zoals bij sommige concurrerende producten. En dat is toch geruststellend!

Klankkwaliteit

Onze Yamaha heeft een naamplaatje met een reputatie, en die reputatie moet hoog gehouden worden. Het is een stille tafel. We worden niet geplaagd door irritante ruisbeestjes. De toonregelingen zijn simpel, maar ze doen wat ze moeten doen. De compressoren in de eerste vier kanalen werken door de combinatie van drie parameterregelingen met slechts 1 enkele draaiknop, dus moet je wel een beetje op een andere manier leren denken dan bij een omslachtige externe compressor. Je regelt eigenlijk tussen ‘wat minder compressie’ en ‘wat meer compressie’. Dat klinkt simpel, maar de geschoolde technicus mag liever niet meer in termen van treshold, ratio en gain redeneren. Even wennen dus. Voor de rest is het een fijne mixer om mee te werken, waar binnen deze klasse klankmatig niets negatiefs op aan te merken valt. Integendeel: aangestuurd met goed bronmateriaal en aangesloten op een stel kwalitatieve actieve luidsprekers, krijg je uit dit doosje een mooi klankbeeld.

 

PRIJS

Budget? Kom nou! Ik denk even terug aan wat ik vroeger moest uitgeven aan een goede mengtafel. Deze MG12XU is superhandig, klinkt goed, zit stevig in elkaar en kost in verhouding een habbekrats. Voor de prijs van €350 (incl. BTW) haal je toch wel een erg fraai werkpaardje in huis.