DIGITAL PIANO

De ES-100, verkrijgbaar in het zwart of het wit, heeft een erg strak en eenvoudig, haast puur design. Afgezien van de volumeregelaar, telt het controlepaneel slechts acht knoppen, inclusief de aan/uit-schakelaar. Acht! Niet meer, niet minder. Er is geen display, geel LCD, geen LED-verlichting, niets! De toon is gezet: we krijgen hier een piano voorgeschoteld en niet een of ander speeltje met een overdaad aan functies of gadgets.
Onder de linkerzijde van het klavier zijn twee uitgangen voor hoofdtelefoons voorzien. En op de achterkant? Niet veel. De aansluiting voor de 12 Volt-adapter, twee MIDI-aansluitingen en een aansluiting voor een sustainpedaal dat meegeleverd is. Deze laatste is erg mooi en kan gebruikt worden in “half pedal” modus. Voor wie meer pedalen wil, heeft Kawai ervoor geopteerd om een drie-pedaals module in optie aan te bieden, die gefixeerd wordt op de eveneens optionele standaard (zeg maar meubel). We begrijpen deze keuze, vermits op die manier de pedalen een vaste en stevig verankerde plaats krijgen, wat noodzakelijk is voor degelijk pianospel. De ES-100 komt ook met een pupiter, die je kan monteren voor je partituren. Handig.
De Kawai ES-100 beschikt over een interne versterker met twee speakers van 8 x 12 cm en een capaciteit van 5 x 7 Watt. Deze zitten onderaan de piano, wellicht om ruimte te besparen. De piano is trouwens, ondanks de 88 toetsen, zeer compact: 131 cm breed, slechts 28,5 cm diep en 14,5 cm als maximale hoogte. Hij is ook erg licht: slechts 15 kg. Ondanks het feit dat het hier om een pluimgewicht gaat, is het klavier toch erg goed gemaakt. Het is een “Advanced Hammer Action IV-F”-model (AHA IV-F) met imitatiehamers en dus zonder veren. De contragewichten zijn aangepast naargelang de plek op het klavier: zwaarder in de bas en lichter in de hoge tonen, net zoals op een echte piano.
 

Eenvoud boven alles! De ES-100 heeft negentien klanken in huis, waaronder acht verschillende pianoklanken en drie voor elektrische piano. Dit bevestigt eens te meer dat de ES-100 vooral een piano is. Andere geluiden zijn: jazzorgel, kerkorgel, clavecimbel, twee snaarinstrumenten, bas en vibrafoon. In werkelijkheid zijn ze vooral bruikbaar om aan de percussie toe te voegen en zo een iets aangenamere metronoom te bekomen dan een echt metronoom! De ES-100 beschikt over honderd ritmes die erg goed zijn, maar geen automatische begeleiding bieden.
De ES-100 heeft de gebruikelijke opties in huis: het verdelen van je klavier (“split”), layers, etc. Een interessant detail is wel dat je ook de mogelijkheid hebt om vier “registraties” op te slaan: dat zijn de verschillende instellingen die je gebruikt bij het splitten, de gekozen klanken, welke geluiden je gebruikt, het niveau van deze klanken, etc.
De ES-100 voorziet niet heel veel mogelijkheden, maar die die er wel zijn, werden zorgvuldig gekozen: reverb, resonantie van het sustainpedaal, hamer- en dempergeluid, toonhoogte, helderheid, aanslag en zelfs temperament. Op het gevaar af in herhaling te vallen: dit zijn grotendeels de klassieke eigenschappen van een piano, niets anders!
De luidsprekers bevinden zich onder de piano. Met een instelling kan je aangeven of de luidsprekers vrij staan (dus wanneer de piano op z’n voet is geplaatst), of dat ze verscholen zitten doordat de piano bijvoorbeeld op een tafel werd geplaatst. Het is ook mogelijk om het geluid van de luidsprekers te muten wanneer je bijvoorbeeld een hoofdtelefoon gebruikt. Deze laatste mogelijkheid is trouwens erg welkom, want er is geen aparte line-uitgang. Als je het instrument dus extern wil versterken, moet je die hoofdtelefoonuitgang gebruiken.
Nog een functie is het opnemen van sequenties. De ES-100 stelt je in staat om drie nummers in real-time op te nemen, en dat in een sequencer met een capaciteit van circa 15.000 noten. Let op, door het gebruik van het pedaal vermindert deze capaciteit wel. Maar dan nog: 15.000 noten is al een behoorlijke brok muziek!
Los van de opnamefunctie zijn er ook een tiental demo’s en een leerfunctie die werkt volgens de methode van Burgmüller (25 makkelijke lessen, opus 100) en boeken 1A en 1B van de Alfred methode. Natuurlijk kan je het tempo aanpassen en zelfs de linker- en de rechterhand apart instuderen.
Eigenlijk zijn er dus toch best wat mogelijkheden. Maar, waar zitten al die knoppen dan? Da’s een heel goede vraag, want zoals ik in het begin van deze review al zei, zitten er bijna geen knoppen op deze piano. Kawai heeft dan ook een bijzondere logica bedacht. Ze gaan ervan uit dat je met dit soort instrument vooral met je favoriete klanken zult spelen - er zijn er zeven onmiddellijk toegankelijk. Om de andere klanken toe te wijzen, zul je ze ofwel in sequens doorlopen, ofwel met een specifieke toetsencombinatie kiezen. OK, maar laten we nu even van dichterbij kijken.
Beginnend aan de linkerkant zien we na de “on/off” en de volumeregelaar, nog zeven toetsen: “function”, “play/stop”, “rec”, “lesson”, “piano”, “e.piano/organ” en “others”. Wanneer je de “function”-knop ingedrukt houdt, krijgen de laatste vier toetsen een nieuwe functie, nl. “registrations” (eigen creaties). Als je tegelijk de “function” en de “start/stop” indrukt, kom je bij de demo’s terecht. Druk je “lesson” en “piano” tegelijk in, dan activeer je de metronoom. Als geheugensteun zijn deze combinaties op het bedieningspaneel grafisch aangegeven. Er zijn zeven klanken direct toegankelijk: piano, e.piano/organ en de vier registrations. Voor de andere klanken kan je op twee wijzen tewerk gaan. Je zal ze één voor één doorlopen m.b.v. de “others”-knop, ofwel kan je deze “others”-knop combineren met een toets van je klavier om de gewenste klant direct te activeren.
Functies als reverb, klavierdynamiek, stemming, diapason… bedien je op gelijkaardige wijze. Kawai heeft een checklist voorzien om je bij dit alles te helpen, maar ik neem aan dat je van je favoriete klanken snel de betreffende toetsencombinatie zal onthouden. En zoals gezegd zul je er al vier kunnen opslaan onder “registrations”.
Hoe dan ook, we hadden hier misschien toch liever enkele toetsen meer op het bedieningspaneel gezien, samen met een klein display. Wellicht had dit de prijs toch maar zeer beperkt opgedreven… Er is geen audio-ingang, geen USB, zelfs geen jack voor een tweede pedaal. Gelukkig is er meer. Lees vooral verder…
 

Respons en geluidskwaliteit

De ES-100 gebruikt voor de pianoklank een gepatenteerde technologie: “Harmonic Imaging”. Kawai is zeer zwijgzaam over deze technologie, het is dus een goed bewaard geheim. Ik vermoed dat het voor een deel om modeling draait, maar of we nu weten hoe deze technologie werkt of niet: het punt blijft dat we hier te maken hebben met een prachtige dynamiek. Als klap op de vuurpijl heeft elke van de 88 toetsen haar eigen sample. Sterk! Zeker bij wat toch eerder als een instapinstrument wordt gezien. En helemaal sterk als je daar nog 192-stemmige polyfonie aan toevoegt!
Ok, qua klanken krijgen we niet veel keuze, en ze klinken niet allemaal even geweldig. Sommige zijn duidelijk ontworpen om de piano te ondersteunen. Maar, wat voor een pianoklanken! Die klinken prachtig! En tenslotte maken zij de essentie van dit instrument uit. Je hebt echt niet het gevoel dat je op een goedkope piano aan het spelen bent, integendeel! Die lagere prijs heeft echter wel een gevolg: de geïntegreerde versterking staat niet op hetzelfde niveau als bij hun duurdere modellen. Het volume is zeker voldoende, maar door de speakers naar onder te richten, wordt het hoog lichtjes gesmoord. Ik kreeg de kans om hem eens naast de ES-7 te zetten, de grote broer van de ES-100, die makkelijk het dubbele kost. Door de speakers was er een duidelijk onderscheid te maken. Maar met de hoofdtelefoon hoorde ik dan weer amper verschil in geluidskwaliteit, wat toch wel de superieure kwaliteit van de klanken an sich onderstreept! Omdat ik niet aan deze klankenweelde kon weerstaan, heb ik vanaf dan de test verder gedaan met hoofdtelefoon. De (elektrische) pianoklanken klonken dus erg goed, maar ook de andere klanken konden me bekoren, met het orgel en de klavecimbel voorop. Het klavier zelf is gewoon ronduit uitstekend, zeker als je er rekening mee houdt dat dit een instapmodel is, dat bovendien ook nog eens bijna niets weegt. De toetsen zijn niet met (goedkope) veren uitgerust, maar echte hamers: wat een erg “pianistiek” gevoel geeft. Eigenlijk had ik deze kwaliteit niet verwacht binnen deze prijsklasse!

Budget

Voila, we zijn er! Ik had al gezegd dat dit een “low-budget”-instrument is. En als ik nu zeg dat de prijs slechts €650 (incl. BTW) bedraagt, geloof je me dan? Ja, ik weet het. Het is bijna niet te geloven.

Conclusie

Aan de verbazingwekkende prijs hoeven we verder geen woorden meer vuil te maken. Meteen over naar de conclusie: voor een belachelijk laag bedrag haal je met deze Kawai een uitstekende piano in huis. Hoewel er wat minder goede punten zijn (of wat had je gedacht in deze prijsklasse), is dit over het algemeen een prima instrument.
M’n belangrijkste bedenking betreft de bediening, die met toevoeging van enkele toesten en een display toch een stuk zou kunnen vereenvoudigen. OK, je kan je ook nog een betere klankversterking wensen, maar wees eerlijk, je kan je even makkelijker een veel duurder instrument wensen… Kawai richt zich met deze piano duidelijk op de beginnende pianist, zeker als je kijkt naar de geïntegreerde pianolessen. Ikzelf zou er echter niet voor terugdeinzen om dit instrument mee te nemen op een reis of een tour en zelfs op het podium, zolang ik maar kan genieten van de pianoklanken (akoestisch en elektrisch). Want is dat niet net de essentie van de ES-100...?